روناس

Rubia tinctorum

دوران گل دهی : خرداد تا مرداد زمان برداشت ریشه : شهریور و مهر (تیره روناس)؛ گیاهی پایا با ریزومی تقریبا قرمز رنگ است . ساقه آن زبر ، بالا رونده و دارای مقطعی چهارگوش است. برگ های این گیاه سفت و نیزه ای بوده که به طور چتری می رویند. در نوک شاخه ها خوشه گلهای ریز زرد رنگی می رویند. میوه آن سته و به رنگ سیاه است. موطن اولیه این گیاه مناطق مدیترانه بوده که برای خواص صنعتی (رنگرزی) و دارویی (داروهای ضدیرقان و نقرس) به مقدار زیاد کشت می شده است. برای مصارف دارویی ریشه گیاهان دو تا سه ساله رو جمع آوری نموده و پس از آنکه کاملا شسته و قسمت های سبز آن را جدا کرده در زیر نور خورشید یا در خشک کن با حداکثر ۵۰ درجه سانتیگراد خشک می کنند. . پس از خشک شدن این ریشه ها رنگ قرمز خود را حفظ می کنند. آنها حاوی یک گلوکوزید آنتراسنیک ، اسید روبریتریک که به پیریم وروز ، آلیزارین و دیگر مواد تجزیه می گردد می باشند. مواد اگلیکون (ترکیبات قندی)موجود در گیاه دارای اثرات دارویی است . این گیاه در ناراحتی های کلیوی ،مثانه مورد استفاده قرار گرفته است و ضد عفونی کننده و آرامبخش نیز است. قدرت تجزیه یا حل نمودن سنگ های کلیوی و ادراری این گیاه غیر قابل انکار است . دم کرده ای به مقدار یک قاشق مربا خوری در یک فنجان آب تهیه می کنند که سه بار در روز تهیه می شود.پودر آن را به مقدار ۱۰ گرم در روز (سه وعده) مصرف می کنند . هر دوی آنها آرامبخش دردها هستند. ماده رنگی موجود در این گیاه ادرار ،بلغم و عرق بدن را به رنگ صورتی درمی آورد. آلیزارین که رنگ کننده قوی است از قدیم برای ساختن رنگ و جوهر از آن استفاده می شده است. کد خبر: ۳۲۳۴۵۵تاریخ انتشار: ۰۰ : ۰۵ – ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ سلامت >> پزشکی پ خواص روناس چیست؟ (آشنایی با مضرات و خواص گیاه روناس) پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

کلیوی ، مثانه مورد استفاده قرار گرفته است و ضد عفونی کننده و آرامبخش نیز است. قدرت تجزیه یا حل نمودن سنگ های کلیوی و ادراری این گیاه غیر قابل انکار است . دم کرده ای به مقدار یک قاشق مربا خوری در یک فنجان آب تهیه می کنند که سه بار در روز تهیه می شود. پودر آن را به مقدار ۱۰ گرم در روز (سه وعده) مصرف می کنند . هر دوی آنها آرامبخش دردها هستند. ماده رنگی موجود در این گیاه ادرار ، بلغم و عرق بدن را به رنگ صورتی درمی آورد. آلیزارین که رنگ کننده قوی است از قدیم برای ساختن رنگ و جوهر از آن استفاده می شده است. خواص طبع گیاه روناس گرم و خشک بوده، درمان نرمی استخوان، تسکین درد سیاتیک، رفع بی‌حسی دست و پا و برخی بیماری‌های پوستی از خواص روناس (Madder) است. روناس از تیره گیاهی روبیاسه و از گیاهان چند ساله بوده كه از ریشه آن، یكی از بادوام ترین رنگهای قرمز طبیعی به نام آلیزارین به دست می آید و به همین دلیل جزء یكی از گیاهان رنگ‌دار صنعتی محسوب می‌گردد. از برگ و ساقه این گیاه به عنوان علوفه حیوانی و از ریشه آن، به عنوان یك ماده رنگزا جهت استفاده در رنگرزی استفاده می‌شود. چندین گونه از گیاه روناس، به عنوان گیاه زینتی کشت میشود که برخی منبع رنگ و بعضی دیگر از نظر دارویی مهم هستند. این گیاه به حالت وحشی در منطقه مدیترانه از اسپانیا تا آسیای صغیر و همچنین در شمال آفریقا و برخی نواحی آسیا می‌روید. منشاء اولیه آن خاور نزدیك و قفقاز بوده است. روناس در قدیم در ایران به صورت سنتی در تبریز، ارومیه، اراك، فارس و یزد كشت می‌گردید و امروزه نیز به صورت خودرو در استان مركزی و ساوه به صورت علف هرز در باغها در و در استان فارس نیز به صورت گیاه مرتعی مشاهده می‌شود. ریشه این گیاه علاوه بر استفاده در صنایع رنگرزی، دارای طعمی تلخ و گس بوده و قسمت مهم این گیاه از نظر طبی محسوب می‌شود. در ادامه مضرات و خواص روناس گردآوری شده است. ریشه روناس مدر است و میزان اوره موجود در خون را کاهش می دهد. گیاه روناس، دارای خاصیت انحلال سنگهای مجاری ادراری است. گیاه روناس به دلیل داشتن تانن، دارای خاصیت قابض بوده، ملین، مسهل و ضد نقرس می‌باشد. از خواص روناس، خاصیت ضد راشیتیسم (بیماری نرمی استخوان) بوده و هنگام شکستگی استخوان‌ها برای جوش خوردن سریع آنها موثر است. مصرف روناس رفع كننده دردهای قاعدگی است. كمپرس جوشانده روناس برای رفع بیماری‌های پوستی مفید است. برای برطرف کردن بی‌ حسی و سستی دست و پا، خوردن روناس مخلوط با عسل توصیه می‌شود، همچنین از دیگر خواص روناس با عسل، کمک به درمان و معالجه بیماری فلج است. مصرف روناس، افزاینده شیر مادران است. اگر چه روناس بطور كامل در پزشكی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد اما بعنوان داروئی موثر در درمان زردی و یرقان كاربرد دارد، همچنین این گیاه کبد، کیسه صفرا و طحال را پاکسازی می‌کند. تسکین دردهای سیاتیکی از دیگر خواص روناس است. ضماد تهیه شده از برگ و ریشه روناس، کک و مک را برطرف و رفع کننده خارش پوست است. یکی دیگر از خواص گیاه روناس، افزایش اشتها است. روناس، یبوست شدید را معالجه و تورم بدن را از بین می برد.

مصرف روناس، افزاینده شیر مادران است. اگر چه روناس بطور كامل در پزشكی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد اما بعنوان داروئی موثر در درمان زردی و یرقان كاربرد دارد، همچنین این گیاه کبد، کیسه صفرا و طحال را پاکسازی می‌کند. تسکین دردهای سیاتیکی از دیگر خواص روناس است. ضماد تهیه شده از برگ و ریشه روناس، کک و مک را برطرف و رفع کننده خارش پوست است. یکی دیگر از خواص گیاه روناس، افزایش اشتها است. روناس، یبوست شدید را معالجه و تورم بدن را از بین می برد. روناس، رنگ موی طبیعی بوده، از آن به همراه وسمه و حنا، برای رنگ کردن موها استفاده می‌شود. کاربرد روناس در صنعت مهمترین مورد استفاده از روناس در صنعت، رنگرزی پشم در صنعت قالی‌بافی و پارچه‌بافی است. ماده رنگی روناس (آلیزارین) امروزه به طور صنعتی نیز تهیه می‌شود، با این وجود امروزه، به دلیل کشف رنگ شیمیایی آنیلین، تا حدود زیادی اهمیت خود را از دست داده است. مضرات روناس (موارد احتیاطی و منع مصرف) روناس ترشح ادرار را زیاد می‌کند و فشار آن را بالا می‌برد، بنابراین ممکن است بر اثر استفاده زیاد، ایجاد خون در ادرار کند، در این صورت بهتر است که روناس با کتیرا خورده شود. مصرف گیاه روناس برای خانم‌های باردار و شیرده بایستی با احتیاط همراه باشد.